สวัสดีและเจริญพร นศ.วิชาธัมมจักกัปปวัตนสูตรทุกท่าน

         วันนี้ได้นำความหมายของบทธัมมจักกัปปวัตนสูตรมาฝากทุกท่าน ในบทสวดที่ขึ้นด้วย “อิทํ ทุกฺขํ อริยสจฺจนฺติ..” เรื่อง ทุกข์อริยสัจ ซึ่งจะมีการอธิบายถึง รอบ 3 อาการ 12 และการอธิบายความคำว่า ทุกขอริยสัจ อันเกี่ยวกับการทำงานขันธ์ 5 ซึ่งสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการดำเนินชีวิตได้

          อธิบายคำแปลและความหมายธัมมจักกัปปวัตตนสูตร ตอนที่ 3 ทุกข์อริยสัจ

หลังจากที่พระพุทธเจ้าได้ตรัสอริยสัจ 4 โดยสรุปแล้ว พระองค์ก็ได้แสดงการตรัสรู้อริยสัจของพระองค์แก่เหล่าปัญจวัคคีย์ เป็นลำดับต่อมา

          จักขุ (เห็น) ญาณ (รู้) ปัญญา (รู้รอบ) วิชชา (รู้แจ้ง) แสงสว่าง (ไม่มีความมืดคืออวิชชา, ไร้ข้อสงสัย) เกิดขึ้นแก่พระองค์ ในอริยสัจทั้ง 4 แต่ละข้อ ทำให้พระองค์รู้ชัดในอริยสัจอย่างแจ่มแจ้ง ในอรรถกถาได้อธิบายเสริมว่าญาณทัสสนะอันบริสุทธิ์ของพระองค์ ได้เกิดในอริยสัจ 3 รอบดังนี้

รอบที่ 1 สัจจญาณ คือญาณที่ทำให้รู้ว่านี้เป็นอริยสัจจริง

รอบที่ 2 กิจจญาณ คือญาณที่ทำให้รู้ว่าจะต้องทำอย่างไรกับอริยสัจข้อนั้นๆ

รอบที่ 3 กตญาณ

          คือญาณที่ทำให้ทรงรู้ว่าพระองค์ได้ทำสำเร็จแล้ว

เมื่อรวมญาณ 3 รอบ เข้าในอริยสัจ 4 แต่ละข้อ จึงรวมเป็นอาการ 12 อันเป็นอาการที่พระพุทธเจ้าได้ตรัสรู้อริยสัจ ทำให้พระองค์ตรัสรู้ธรรม หลุดพ้นจากกองทุกข์ในสังสารวัฏได้อย่างแท้จริง 

          บทสวดธัมมจักฯ ในส่วนนี้จะเป็นการบรรยาย ถึงการตรัสรู้อริยสัจทั้ง 4 ของพระพุทธเจ้าโดยรอบ 3 อาการ 12 โดยลำดับ

(ตรัสรู้ทุกขอริยสัจ) (สัจจญาณ)

          “อิทัง ทุกขัง อะริยะสัจจันติ เม ภิกขะเว ปุพเพ อะนะนุสสุเตสุ ธัมเมสุ จักขุง อุทะปาทิ ญาณัง อุทะปาทิ ปัญญา อุทะปาทิ วิชชา อุทะปาทิ อาโลโก อุทะปาทิ ฯ”