ความยากในการทำสมาธินั้น อยู่ที่การต้องต่อสู้กับอารมณ์ ความรู้สึก นึกคิด ภาพ เรื่องราว หรือเหตุการณ์ต่าง ๆ รวมทั้งสภาพที่ไม่สงบนิ่งที่ปรากฏเกิดขึ้นอยู่ภายในจิตใจนั่นเอง สิ่งเหล่านี้เอง เรียกว่านิวรณ์ เป็นอุปสรรคตัวสำคัญที่ทำให้การปฏิบัติสมาธิต้องพบกับความยุ่งยาก และทำให้ใจของเราไม่สามารถที่จะสงบเป็นสมาธิได้ ผู้ปฏิบัติธรรมจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องศึกษาเรียนรู้และทำความรู้จักอุปสรรค ที่เป็นตัวขัดขวางสภาวะจิต ไม่ให้เป็นสมาธิเพื่อจะได้เข้าใจ และหาวิธีแก้ไขได้อย่างเหมาะสม

  ดังนั้น ขอให้นักศึกษาลองสังเกตดูว่านิวรณ์ทั้ง 5 ที่เป็นอุปสรรคในการปฏิบัติธรรมของตนเอง มีสิ่งใดบ้าง เกิดจากสาเหตุใด